THẾ NÀO LÀ NLXH VẤN ĐỀ RÚT RA TỪ TÁC PHẨM VĂN HỌC?
Nghị luận một vấn đề trong tác phẩm văn học là dạng đề tích hợp giữa tác phẩm văn học và các vấn đề xã hội, do có sự tương quan giữa văn học nghệ thuật và hiện thực đời sống. Đây là dạng xã hội chứ không phải nghị luận văn học, phân tích tác phẩm, vì vậy, bài văn thuộc dạng đề này sẽ đi theo cấu trúc của NLXH.
Lưu ý: Các vấn đề xã hội có thể được rút ra từ tác phẩm trong hoặc ngoài chương trình.
CÁCH LÀM DẠNG ĐỀ NGHỊ LUẬN VẤN ĐỀ TRONG TÁC PHẨM VĂN HỌC
Đề mẫu:
“Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục.”
Từ ý nghĩa câu thơ của Y Phương, em hãy viết một đoạn văn với chủ đề: Giới trẻ và văn hoá truyền thống.
Bước 1. Xác định vấn đề nghị luận và kiểu bài
– Vấn đề nghị luận: Mối quan hệ giữa giới trẻ và văn hoá truyền thống.
– Kiểu bài: Nghị luận xã hội một hiện tượng đời sống.
Bước 2. Đặt vấn đề
Trả lời những câu hỏi xoay quanh chủ đề: “Giới trẻ và văn hoá truyền thống” để xác định nội dung bài viết.
– Vai trò của văn hoá truyền thống là gì?
– Văn hoá truyền thống có đang được trân trọng không? Giới trẻ có vai trò gì với việc bảo tồn điều ấy?
– Thái độ của các bạn trẻ truyền thống hiện nay như thế nào?
Bước 3: Lập dàn ý chi tiết
Mở bài:
Dẫn dắt từ chính tác phẩm “Nói với con” – Y Phương vào vấn đề nghị luận
Ví dụ: Nhà thơ dân tộc Y Phương – người đã thấm nhuần những nét văn hoá đậm đà bản sắc Việt đã từng nhắn nhủ trong những trang viết “Nói với con” rằng: “Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương / Còn quê hương thì làm phong tục.”. Thật vậy, phong tục như dòng máu chảy trong mạch nguồn đất nước, điều mà mọi người con đất Việt, đặc biệt là giới trẻ – những thế hệ mai sau, phải trân trọng và bảo tồn.
Thân bài
Giải thích:
• Văn hóa truyền thống hay giá trị văn hóa truyền thống chính là sự kết tinh tất cả những gì tốt đẹp nhất qua dòng chảy lịch sử của dân tộc để làm nên bản sắc riêng, được tiếp nối và phát triển theo thời gian.
Ví dụ: phong tục thờ cúng tổ tiên, những điệu hát dân gian, tà áo tấc, áo dài,…
Hiện trạng:
– Một mặt, có rất nhiều các bạn trẻ am hiểu văn hoá, lịch sử va chủ động trau dồi kiến thức để bảo tồn và phát triển văn hoá. Đồng thời, các bạn trẻ cũng tiếp thu và ứng dụng rất tích cực sự phát triển của thế giới vào bản sắc dân tộc mình.
– Dẫn chứng: những bài hát mang âm hưởng dân ca và các tác phẩm văn học nổi bật được đưa vào lời ca của Phương Mỹ Chi, đêm diễn thực cảnh “Tinh hoa Bắc Bộ”,
– Mặt khác, đáng buồn thay có một bộ phận giới trẻ chỉ chạy theo văn hoá nước ngoài, sính ngoại và quay lưng lại với những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc mình.
Nguyên nhân:
– Do xu thế hội nhập toàn cầu khiến các bạn trẻ dễ dàng tiếp cận đến các nền văn hoá trên thế giới.
– Do chưa được giáo dục toàn diện để hiểu về văn hoá và những giá trị truyền thống của dân tộc.
– Do tuổi trẻ luôn muốn khám phá những điều mới mẻ.
Biện pháp:
– Văn hoá và giáo dục luôn phải đi song hành, không được tách rời bản sắc ra khỏi quá trình nuôi dưỡng, hình thành và phát triển của mỗi công dân.
– Đẩy mạnh những phong trào, chương trình về bản sắc văn hoá trong lối sống hiện đại. Ví dụ: show diễn thực cảnh Ký ức Hội An, các đêm thăm quan di tích Nhà tù Hoả Lò, Văn Miếu Quốc Tử giám,..
Bàn luận, mở rộng:
Văn hoá không chỉ cần được bảo tồn mà còn cần được phát triển và bồi đắp theo thời gian. Chính những ý thức tìm hiểu và đưa truyền thống vào đời sống thực tiễn của giới trẻ sẽ góp phần vào bề dày văn hóa đáng tự hào của dân tộc ta.
Bài học nhận thức và hành động: Là một bộ phận của giới trẻ, mỗi người trong chúng ta không chỉ cần tôn trọng truyền thống văn hoá mà còn phải có ý thức tìm tòi. nghiên cứu những giá trị cao đẹp của dân tộc. Tuổi trẻ mang theo niềm hy vọng của đất nước không thể để mai một đi giá trị văn hoá mà còn phải có trách nhiệm làm dày hơn nhưng trang hoa truyền thống tốt đẹp.
Kết bài
– Khẳng định vấn đề được đặt ra trong “Nói với con” của Y Phương là đúng đắn.
– Khẳng định lại mối quan hệ giữa Giới trẻ và Văn hóa truyền thống.
