I. Mở bài
*Giới thiệu chung
– Giới thiệu về tác giả, tác phẩm
– Giới thiệu nhân vật anh thanh niên.
II. Thân bài
*Phân tích vẻ đẹp của con người làm việc và lo nghĩ cho đất nước qua nhân vật anh thanh niên.
a. Hoàn cảnh sống và làm việc
– Quê quán, nghề nghiệp: Đó là một chàng trai 27 tuổi, quê ở Lào Cai, làm công tác khí tượng kiêm vật lý địa cầu. Nhiệm vụ của anh là đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất và dựa vào công việc báo trước thời tiết hàng ngày để phục vụ sản xuất và chiến đấu.
– Hoàn cảnh sống: Anh sống một mình trên đỉnh Yên Sơn cao 2.600m, quanh năm suốt tháng giữa cỏ cây và mây núi Sa Pa.
=> Hoàn cảnh sống khắc nghiệt; công việc đòi hỏi sự nghị lực, tinh thần kỷ luật và tính chính xác cao.
b. Vẻ đẹp của con người làm việc và suy nghĩ cho đất nước
– Rất say mê công việc đo gió, đo mưa trên đỉnh Yên Sơn:
+ Chấp nhận sống và làm việc một mình trên đỉnh núi cao mấy nghìn m so với mặt biển -> dám đối mặt và vượt lên nỗi cô đơn vì tình yêu công việc.
+ Coi công việc như một người bạn “ta với công việc là đôi”
+ Thấy hạnh phúc khi được làm việc: tin vào ý nghĩa công việc mình làm, dự báo chính xác thời tiết giúp người nông dân sản xuất, từng giúp không quân bắn rơi máy bay.
– Làm việc với một tinh thần trách nhiệm rất cao:
+ Có những đêm trời lạnh giá anh vẫn trở dậy đo gió, đo mưa.
+ Anh đã vượt lên hoàn cảnh và vượt lên chính mình để hoàn thành công việc.
-> Tinh thần trung thực và ý thức trách nhiệm với nghề.
– Không chỉ là con người yêu công việc, anh còn biết sắp xếp cuộc sống một cách khoa học, luôn trau dồi tri thức cho bản thân bằng cách đọc sách báo và đó cũng chính là cách anh làm cho tâm hồn mình phong phú hơn. Ngoài ra, anh còn là một người thân thiện, luôn biết quan tâm giúp đỡ người khác.
– Tất cả đều bắt nguồn từ lí tưởng sống đẹp của anh thanh niên:
+ Anh muốn góp sức mình vào công cuộc dựng xây và bảo vệ cuộc sống mới (công việc của anh giúp ích cho lao động sản xuất và chiến đấu)
+ Anh không lẻ loi, đơn độc mà tìm thấy những người bạn đồng hành trên con đường mình đã chọn: ông kĩ sư vườn rau Sa Pa, anh cán bộ địa chất lập bản đồ sét – tất cả đều lặng lẽ và bền bỉ với đời sống, với công việc.
+ Anh tác động lớn tới ông họa sĩ và cô kĩ sư. Ông họa sĩ tìm thấy ở anh lí tưởng sáng tạo của mình. Còn cô kĩ sư cũng tìm thấy ở anh một tấm gương về tình yêu cuộc sống, tình yêu công việc.
=> Những suy nghĩ ấy chỉ có ở những con người yêu lao động, yêu công việc mình dù nó thật khó khăn, đơn điệu và buồn tẻ. Công việc là niềm vui, là cuộc sống của anh.
=> Là hiện thân cho vẻ đẹp của một lớp người đang tích cực góp phần tạo dựng lên cuộc sống mới cho quê hương, đất nước.
III. Kết bài
Vẻ đẹp tâm hồn và những suy nghĩ của nhân vật anh thanh niên trong truyện đã gieo vào lòng ta niềm khâm phục, ngưỡng mộ và định hướng cho ta cách sống đẹp, thôi thúc ta khát khao được sống và làm những việc có ích cho cuộc đời.
Bài văn tham khảo
Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long đã đem đến cho người đọc những cảm nhận sâu sắc và lòng trân quý về những con người đang lao động miệt mài không quản ngày đêm để cống hiến sức trẻ cho đất nước. Anh thanh niên trong truyện chính là nhân vật đại diện cho những lớp người lao động ấy. Gấp trang sách lại là kết thúc một tác phẩm văn học, nhưng ta lại có thể mở ra những suy nghĩ sâu sắc, lòng cảm phục về lẽ sống cao đẹp, đáng quý kia.
Mở đầu tác phẩm, anh thanh niên hiện lên qua câu chuyện của bác lái xe với người họa sĩ già cùng cô kĩ sư trẻ. Đó là một chàng trai hai mươi bảy tuổi, anh đang sống một mình với công tác khí tượng kiêm vật lý địa cầu trên đỉnh Yên Sơn – một đỉnh núi cao hơn hai ngàn mét. Nhưng có lẽ, điểm gây ấn tượng nhất về nhân vật này với người đọc chính là sự “thèm người” của anh. Thậm chí, anh còn từng ngáng đường xe dừng lại để được gặp người, đọc nhìn và trò chuyện cùng con người.
Lên đỉnh Yên Sơn, ta bắt gặp một anh thanh niên với tầm vóc nhỏ bé cùng nét mặt rạng rỡ. Anh sống một mình tại nơi đây, nhưng sự cô độc lại không làm anh quen với thói cẩu thả. Trái lại, anh có vẻ là một người có lối sống giản dị và ngăn nắp. Anh yêu đời, anh say mê cái công việc của mình và anh chẳng bao giờ tỏ ra buồn chán với nó cả.
Anh thanh niên chào đón các vị khách một cái nồng nhiệt. Anh cởi mở giới thiệu công việc của mình, anh ca ngợi những người bạn cũng đang làm việc miệt mài tại Sa Pa. Anh nồng hậu, quý khách đến mức mang tặng những vật phẩm chính tay mình làm ra, nào là củ tam thất biếu vợ bác lái xe, nào là giỏ trứng của nhà trao cho bác họa sĩ, lại có cả những bông hoa rực rỡ cho cô kỹ sư. Anh yêu người đến thế, và cũng thơ mộng, lãng mạn đến thế!
Những chi tiết tiếp theo của câu chuyện sẽ khiến người đọc không khỏi xúc động, ngạc nhiên và khâm phục anh khi anh nói lên những suy nghĩ về công việc của mình. Anh là một thanh niên mang trong mình bao hoài bão lớn lao và những ước mơ với cuộc đời muôn sắc ngoài kia. Nhưng anh đã chấp nhận rời xa cuộc sống đô thị xa hoa, rời xa gia đình ấm êm để gắn bó với công việc khắc nghiệt này.
Mỗi ngày anh đều phải “đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất để dự vào việc báo trước thời tiết hằng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu”. Anh phải dậy đúng giờ, báo cáo đúng giờ, lại còn phải vượt qua cả những khó khăn, nguy hiểm của công việc. Nhưng đáng sợ nhất vẫn là phải đối diện với sự cô độc.
Tưởng như sự cô độc có thể giết chết trái tim của một tâm hồn non trẻ, nhưng anh lại giữ cho mình một tinh thần lạc quan và yêu đời. Anh coi công việc với mình là đôi, coi đó là một việc làm có ích, mà làm được gì đó cho đời chính là niềm vui của anh. Không chỉ thế, đây còn là công việc gắn liền với công việc của bao anh em đồng chí khác, nên anh nào có cô độc?
Người họa sĩ cảm thấy bối rối khi bất ngờ được chiêm ngưỡng một chân dung đẹp đẽ đến thế. Nhưng khi ông xin được phác họa chân dung của anh, anh thanh niên lại từ chối, rồi anh lại kể cho ông họa sĩ nghe về những người khiến anh ngưỡng mộ. Có lẽ, anh nghĩ công việc của mình thật nhỏ bé, và vì nhỏ bé, nên nó chẳng đáng được tôn vinh như thế. Từ đó, ta có thể cảm nhận được khát khao mãnh liệt được cống hiến cho đời cùng sự khiêm tốn của chàng trai trẻ trên đỉnh Sa Pa.
Cùng với những kỹ sư trồng rau, nhà khoa học nghiên cứu sét… anh thanh niên đã trở thành một biểu tượng cho những lớp người đang ngày đêm hăng say lao động để cống hiến sức mình cho Tổ quốc. Nhân vật này đã để lại trong lòng người đọc những tình cảm tốt đẹp cùng sự cảm phục sâu sắc. Hình ảnh của anh đã, đang và sẽ tiếp tục động viên cho thế hệ trẻ hôm nay noi gương và đi theo những bước chân cao đẹp của thế hệ đi trước.